Mondhygiënist
Informatie over tandvlees
Gezond tandvlees:
Gezond tandvlees heeft een roze kleur en ligt stevig om de tanden en kiezen
Gezond tandvlees bloedt niet bij het poetsen of het eten.
De wortel zit met sterke vezels vast in het kaakbot.
Het tandvlees is vastgehecht aan het kaakbot en de tanden en kiezen.
Tandvlees, kaakbot en vezels vormen samen het steunweefsel van de tanden en kiezen. Dit steunweefsel heet ook wel parodontium
.
De smalle spleet tussen tandvlees en tanden en kiezen heet de pocket.
Bij gezond tandvlees is de pocket ondiep, hooguit 3mm.
Ontstoken tandvlees
Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne. Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees (Gingivitis en parodontitis) en u bevordert de genezing ervan. Maar hoe weet u nu of uw tandvlees gezond is? En kunt u ontstoken tandvlees herkennen?
Ontstoken tandvlees kan rood, slap en gezwollen zijn. Ook kan het gaan bloeden bij het poetsen of eten.
Een ontsteking die in de rand van het tandvlees zit, heet gingivitis
De ontsteking in de tandvleesrand wordt veroorzaakt door bacteriën.
Die bacteriën – het gaat om veel verschillende soorten – zitten in het tandplak.
Tandplak is een zacht en kleverig laagje op de tanden en kiezen. Het heeft een witte of gele kleur waardoor het moeilijk te zien is.
Tandplak kan verkalken tot tandsteen dat stevig vastzit aan de tanden en kiezen.
Parodontitis
De ontsteking in de tandvleesrand kan zich uitbreiden in de richting van het kaakbot.
Het tandvlees laat daardoor los van de tanden en kiezen. In de ruimte die zo ontstaat tussen het tandvlees en de tanden en kiezen vormt zich weer tandplak. Door deze tandplak verplaatst de ontsteking zich nog verder in de diepte. De vezels gaan door de ontsteking kapot en het kaakbot wordt afgebroken. Hierdoor worden de pockets dieper.
In de verdiepte pockets verkalkt de tandplak gedeeltelijk tot tandsteen. Deze voortschrijdende ontsteking met afbraak van vezels en kaakbot heet parodontitis.
Bij parodontitis kan het tandvlees rood, slap en gezwollen zijn en gaan bloeden bij het poetsen of bij het eten. Het tandvlees kan op den duur gaan terugtrekken. O
ok een vieze smaak of een slechte adem kunnen duiden op parodontitis. Parodontitis geeft zelden pijnklachten.
Vaak zijn deze verschijnselen echter afwezig, waardoor parodontitis lang onopgemerkt kan blijven.
Gevorderde parodontitis:
Pas in een gevorderd stadium van parodontitis ontstaan er klachten.
Die kunnen bijvoorbeeld bestaan uit het los gaan staan van tanden en kiezen of het ontstaan van ruimte daartussen.
Als het tandvlees ver is teruggetrokken, kan dit minder mooi zijn. Doordat bij terugtrekkend tandvlees de wortels gedeeltelijk bloot komen te liggen, kunnen de tanden en kiezen erg gevoelig zijn bij het poetsen. Dat kan ook het geval zijn bij het nuttigen van warme, koude, zoet of zure dranken en spijzen.
Door parodontitis kan er uiteindelijk zoveel kaakbot verloren gaan dat de tanden en kiezen al hun houvast verliezen en uitvallen.
Niet iedereen krijgt parodontitis. Dit komt o.a. doordat van persoon tot persoon verschillende soorten en aantallen bacteriën in de tandplak voorkomen. De „agressiviteit” van de bacteriën kan sterk verschillen.
Daardoor zal de tandplak van de ene persoon veel schadelijker zijn dan die van een ander. Ook de algemene weerstand tegen bacteriën in de tandplak speelt een belangrijke rol.
Blootliggende wortels hebben geen beschermend glazuur. Daardoor ontstaan er makkelijk gaatjes. Ook zijn tanden en kiezen met blootliggende wortels gevoelig. Bijvoorbeeld als u uw tanden poetst of wanneer u warme, koude, zoete of juist zure producten eet of drinkt. Door de ontsteking kan zoveel kaakbot verdwijnen dat uw tanden en kiezen uitvallen
Hoe weet je of de ontsteking ernstig is?
Op het oog ziet al het ontstoken tandvlees er hetzelfde uit. Om de ernst van een ontsteking vast te stellen moet de tandarts of mondhygiënist de ruimten tussen de tanden en het tandvlees (pockets) opmeten. Dat doet hij met een zogenoemde pocketsonde bij alle tanden en kiezen. Met de meting bepaalt hij per tand of kies de ernst van de ontsteking. Bij gezond tandvlees is een pocket maximaal 3 mm en bloedt niet. Ontstoken tandvlees geeft pockets tot 5 mm. Verder gevorderde ontstekingen hebben nog diepere pockets, vaak van 6 mm of zelfs nog meer. Dan is er ook sprake van botafbraak
Wat moet ik doen om mijn tandvlees gezond te maken en te houden?
Ontstoken tandvlees geneest alleen als u dagelijks alle tand plaque verwijderd.
Met een goede mondhygiëne haalt u alle tandplaque weg. Dat houdt in meer
Dan twee keer per dag uw tanden 2 minuten poetsen met een fluoride tandpasta
Reinig ook dagelijks de ruimten tussen uw tanden en kiezen met tandstokers of ragers
Een goede dagelijkse mondhygiëne is de basis van een gezond tandvlees en een gezonde mond
Wat kan de tandarts of mondhygiëniste aan ontstoken tandvlees doen?
De tandarts of mondhygiënist kan u adviseren en instructies geven waarmee u uw mondhygiëne op peil kunt brengen en houden. Met een goede mondhygiëne verwijdert u dagelijks tandplak van uw tanden en kiezen op de plaatsen waar u zelf met de tandenborstel, tandenstokers, ragers of flossdraad bij kunt. Tandsteen kunt u niet zelf wegpoetsen. Dat doet uw mondzorgverlener met speciale instrumenten. Dit wordt gebitsreiniging genoemd. Uw dagelijkse inspanningen samen met de professionele gebitsreiniging in de mondzorgpraktijk worden beloond. De ontsteking kan verdwijnen en gezond tandvlees kan zich weer aan de tanden en kiezen hechten. Het tandvlees kan tijdens de genezing wat terugtrekken. Eenmaal verloren kaakbot komt niet meer terug. Wie dagelijks alle tandplak verwijdert, voorkomt nieuwe ontstekingen